- مۇھىم
- مەملىكەت
- شىنجاڭ
- خەلقئارا
ئەڭ يېڭى سۈرەتلەر
‹‹ئۈچ خىل كۈچ›› كە ئۈچ سوئال: بەختلىك تۇرمۇشىمىزغا بۇزغۇنچىلىق قىلىدىغانغا نېمە ھەققىڭلار بار؟ (1)
2013.07.10 17:03 مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى
يېقىندا مارالبېشى ، پىچان قاتارلىق جايلاردا كەينى–كەينىدىن كۆپ قېتىم زوراۋانلىق ، تېررورلۇق ھۇجۇمى قىلىش دېلوسى ۋە توپلىشىپ جېدەل چىقىرىش ۋەقەسى يۈز بېرىپ ، شۇنچە كۆپ بىگۇناھ ئاممىنىڭ جېنىغا زامىن بولدى ، مەن بۇنىڭدىن ناھايىتى غەزەپلەندىم . ئۇيغۇر كادىر بولۇش سۈپىتىم بىلەن نېمە ئۈچۈن بەزىلەرنىڭ شۇنچە ياخشى سىياسەت ، ياخشى تۇرمۇشىمىزدىن زارلايدىغانلىقى ، نېمە ئۈچۈن بەزىلەرنىڭ تۇرمۇشىمىزغا بۇزغۇنچىلىق قىلىدىغانلىقى كاللامدىن ئۆتمەيدۇ . ‹‹ئۈچ خىل كۈچ››تىن سوراپ باقسام ، سىلەرنىڭ بەختلىك تۇرمۇشىمىزغا بۇزغۇنچىلىق قىلىدىغانغا نېمە ھەققىڭلار بار ؟
بىرىنچى ، شىنجاڭنىڭ مىللىي سىياسىتى ياخشىمۇ – ياخشى ئەمەسمۇ ؟
غەربتىكى دۈشمەن كۈچلەر مىللەتنى دەستەك قىلىپ ، شىنجاڭ توغرىسىدا جۇڭگو ھۆكۈمىتى ‹‹ ئۇيغۇرلار ۋە مۇسۇلمانلارنى كەمسىتىدۇ ۋە چەكلەيدۇ ›› دېگەندەك گەپلەرنى تارقىتىۋاتىدۇ . ئۇلار قاراپ تۇرۇپ يالغان گەپ قىلىۋاتىدۇ ، ئۇلار بىز ئاز سانلىق مىللەت كىشىلىرىنىڭ كۆڭۈل سۆزلىرىنى ئاڭلاپ بېقىشى كېرەكمۇ – قانداق؟
مىللەتلەر سىياسىتىنى ئېلىپ ئېيتقاندا ، بىز ئۆزىمىزنىڭ تىل – يېزىقى ۋە مىللىي ئۆرپ – ئادىتىمىزنى ساقلاپ قالالايمىز، ئاممىنىڭ دىنغا ئېتىقاد قىلىش ئەركىنلىكى بار . ھۆكۈمەت ئىسلام دىنىغا ئېتىقاد قىلىدىغان ئاز سانلىق مىللەت ئاممىنى قۇربان ھېيت ۋە روزى ھېيتلاردا مەخسۇس دەم ئېلىشقا قويۇپ بېرىدۇ . مائارىپ سىياسىتىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا ، ئاز سانلىق مىللەتلەر بالىلىرى ئانا تىلىدا ئوقۇتىدىغان مەكتەپتە ئوقۇسىمۇ ، ‹‹قوش تىللىق ›› مەكتەپلەردە ئوقۇسىمۇ بولىدۇ . تولۇق ئوتتۇرىغا چىققاندا ، ئىچكىرىدىكى شىنجاڭ تولۇق ئوتتۇرا سىنىپىدا ئوقۇسا بولىدۇ ، ئوقۇش پۈتۈنلەي ھەقسىز . ئالىي مەكتەپكە ئىمتىھان بەرگەندە مىللىيچە ئوقۇغانلار ئايرىم قوبۇل قىلىنىدۇ ، خەنزۇچە ئوقۇغان مىللىيلارغا نومۇر قوشۇپ بېرىلىدۇ . ئالىي مەكتەپنى پۈتكۈزۈپ خىزمەتكە ئورۇنلاشقاندا ، دۆلەت مەمۇرلىرىغا مەخسۇس ئىش ئورنى تەسىس قىلىنغان . بۇلتۇر ئىلى ئوبلاستىدىن جياڭسۇ ئۆلكىسىگە تەربىيەلەشكە ئەۋەتىلگەن ئىستۇدېنتلارنى ئېلىپ ئېيتساق ، 2000–يىلىدىن كېيىن مەملىكەتتىكى ئالىي مەكتەپلەرنى پۈتكۈزگەنلەر خىزمەتكە تەقسىم قىلىنمايدىغان بولدى . شىنجاڭ بويىچە 2002–يىلىدىن بۇيان ئىشقا ئورۇنلاشمىغان 20 مىڭدىن ئارتۇق ئىستۇدېنت مەملىكەت بويىچە شىنجاڭغا نىشانلىق ياردەم بېرىۋاتقان 19 ئۆلكە ، شەھەردە تەربىيەلەندى ، تاماق ، ياتاق ، بېرىپ–كېلىش خىراجەتلىرىنىڭ ھەممىسىنى دۆلەت كۆتۈردى ، قايتىپ كەلگەندىن كېيىن كەسپىي ئورۇنلارغا تەقسىملەندى ، ئىلى ئوبلاستىدىن 3300 ئىستۇدېنت ئىچكىرى ئۆلكىگە ئەۋەتىلدى ، بۇنىڭ ئىچىدە ئاز سانلىق مىللەت ئىستۇدېنتلىرى %82 نى ئىگىلەيدۇ ، ھەر بىر كىشىگە 60 مىڭ يۈەندىن ئارتۇق چىقىم كەتتى ، ئىلى ئوبلاستىدىكى 3300 كىشىگىلا دۆلەتنىڭ 200 مىليون يۈەندىن ئارتۇق پۇلى سەرپ قىلىندى . مېنىڭ كادىرلار ئىشلىرى سىستېمىسىدا خىزمەت قىلىۋاتقىنىمغا 20 يىل بولاي دېدى ، ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ ئىشقا ئورۇنلىشىش جەھەتتىكى ئەھۋالىنى ئېنىق بىلىمەن . ھازىر ئىلى ئوبلاستلىق ھۆكۈمەت ئورگانلىرىدا يېرىمغا يېقىن كادىر ئاز سانلىق مىللەتلەردىن ، كەسپىي ئورۇنلاردا يېرىمدىن كۆپرەكى ئاز سانلىق مىللەت ، ئالىي ئۇنۋان ئالغانلار %46 نى ئىگىلەيدۇ .
شىنجاڭدا ياشاۋاتقان ئاز سانلىق مىللەت يولداشلارنىڭ ھەممىسىنىڭ بۇ ئىشلارغا نىسبەتەن تەسىراتى چوڭقۇر ، بىز ئاز سانلىق مىللەت كادىرلىرى ئۆزىمىز ئويلىنىپ باقايلى ، بىر جايدا ياشاۋاتقان ئوخشاش كىشىلەر ، خەنزۇ يولداشلاردا بار بولغان سىياسەتلەر بىزدىمۇ بار ، خەنزۇ يولداشلاردا يوق سىياسەتلەرمۇ بىزدە بار ، شۇنچە كۆپ ئالاھىدە سىياسەتلەرنى بىزگە بەردى، ئويلاپ باقايلى ، قايسى دۆلەتنىڭ سىياسىتى شىنجاڭدىكى ئاز سانلىق مىللەتلەر سىياسىتىدىن ياخشى ؟
ئىككىنچى ، تۇرمۇشىمىز كۈنسېرى ياخشىلىنىۋاتامدۇ – يوق؟
مەسئۇل مۇھەررىر : ھەبىبە
باش بەت قىلىڭ
بەت ساقلاڭ ئالاقىلىشىڭ بىز 
