مېيىپ ئوقۇغۇچىلار باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ 2-يىللىقىدىن باشلاپ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشقا ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ

2012.12.24 14:42 مەنبە: تەڭرىتاغ ئۇيغۇرچە تورى

پرىنتېرلاش

خەت چوڭ-كىچىكلىكى

　　مۇخبىر يېقىندا شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق مائارىپ نازارىتىدىن مائارىپ ، مالىيە ، سەھىيە ، مېيىپلار بىرلەشمىسىدىن ئىبارەت تۆت ئورۇن بىرلىشىپ تارقاتقان « مېيىپلارنىڭ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشىنى باشقۇرۇش خىزمىتىنى يەنىمۇ كۈچەيتىش توغرىسىدىكى پىكىر»دە مېيىپ ئوقۇغۇچىلارنىڭ پىرىنسىپ جەھەتتە باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ 2-يىللىقىدىن باشلاپ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشقا ئىلتىماس قىلىشىغا بولىدىغانلىقىنى بەلگىلىگەنلىكىنى ئۇقتى. ئۇقۇشىمىزچە ، ئاپتونوم رايون مېيىپلارنىڭ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇش خىزمىتى مېخانىزمىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ ۋە كاپالەت سىستېمىسىنى قوللاپ ، مەجبۇرىيەت مائارىپى باسقۇچىدىكى بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنىڭ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇش كۆلىمىنى كېڭەيتىدىكەن ، ئادەتتىكى بالىلار مائارىپ ئاپپاراتلىرى ، ئادەتتىكى تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپلەر ، ئوتتۇرا دەرىجىلىك كەسپىي مەكتەپلەر ۋە ئالىي مەكتەپلەرنىڭ سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان مېيىپلارنى قوبۇل قىلىشىغا ئىلھام بېرىدىكەن .

　　ھازىر، شىنجاڭدا ئۈچتىن ئىككى قىسىمدىن ئارتۇق مېيىپ بالا سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇش ئارقىلىق تەربىيە ئالىدۇ . سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇش ئوبيېكتىلىرى ئادەتتىكى مەكتەپلەردە ئوقۇشقا ماسلىشالايدىغان كۆرۈش قۇۋىتى ، ئاڭلاش قۇۋىتى ، تىل جەھەتتە مېيىپ ، پۇت-قولى مېيىپ (جۈملىدىن مېڭە پالەچ )، ئەقلىي كەمتۈك ، روھىي جەھەتتىن مېيىپ (جۈملىدىن تەنھالىقنى خالاش كېسىلى)، كۆپ خىل مېيىپ قاتارلىق بارلىق مېيىپلارنى كۆرسىتىدۇ .

　　سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەر پىرىنسىپ جەھەتتە ئادەتتىكى بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرگە ئوخشاش يېقىن ئەتراپتىكى مەكتەپلەرگە كىرىپ ئوقۇشى لازىم . ئادەتتىكى مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ مۇلازىمەت دائىرىسى ئىچىدىكى مەكتەپتە ئوقۇيالايدىغان مېيىپ بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنى سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشقا قانۇن بويىچە قوبۇل قىلىشى كېرەك ، رەت قىلىشقا بولمايدۇ . سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنىڭ مەكتەپكە كىرىش يېشى ئادەتتىكى بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنىڭكىگە ئوخشاش بولىدۇ .

　　ئاپتونوم رايون مۇنداق بەلگىلىدى : مېيىپ بالىلارنىڭ ئادەتتە باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ 2-يىللىقىدىن باشلاپ ، سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشنى ئىلتىماس قىلىشىنى بەلگىلىدى . سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان مېيىپ بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنى مېيىپلار بىرلەشمىسى بېكىتكەن مېيىپلىقنى باھالاش ، داۋالاش ئاپپاراتلىرىنىڭ باھالاپ بېكىتىشىگە مەسئۇل بولۇشى لازىم . ھەر بىر سىنىپقا ئورۇنلاشتۇرۇلغان سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچى ئەڭ كۆپ بولغاندا ئۈچتىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك . مېيىپ ئوقۇغۇچىلار نىسپىي ھالدا كۆپرەك مەكتەپلەر ياكى مېيىپلىق دەرىجىسى ئېغىر بولغان ئوقۇغۇچىلار ئوقۇيدىغان مەكتەپلەر ئېھتىياجقا ئاساسەن ئالاھىدە مائارىپ سىنىپى تەسسىس قىلسا بولىدۇ ، ئالاھىدە مائارىپ سىنىپىدىكى ئوقۇغۇچى سانى 8 دىن 12 گىچە بولىدۇ .

　　سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچىلارغا كېتىدىغان خىراجەتنى شۇ يەرنىڭ مالىيە خامچوتىغا كىرگۈزۈپ ، مېيىپ ئوقۇغۇچىلارغا قارىتا ھەقسىز مەجبۇرىيەت مائارىپىنى ئومۇميۈزلۈك يولغا قويۇشى لازىم . سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان مېيىپ ئوقۇغۇچىلارنى قوبۇل قىلغان ئىجتىمائىي كۈچلەر باشقۇرىدىغان مەكتەپلەرگە مۇۋاپىق قوشۇمچە ياردەم بېرىش كېرەك .

　　ئاپتونوم رايون مۇنداق بەلگىلىدى : سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچى سانى 10 دىن ئارتۇق بولغان ئادەتتىكى ئوتتۇر، باشلانغۇچ مەكتەپلەر بايلىق دەرىسخانىسى تەسسىس قىلىشى ، مەخسۇس ياكى قوشۇمچە بايلىق ئوقۇتقۇچىسى ئورۇنلاشتۇرۇشى ، مۇۋاپىق ئوقۇتۇش سايمانلىرى ، سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىقى ئۈسكۈنىلىرى قاتارلىقلارنى سەپلىشى لازىم؛ ئادەتتىكى بالىلار باغچىلىرى مۇۋاپىق ئويۇنچۇق ، ئۆگىنىش سايمانلىرى ، سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىق ئۈسكۈنلىرى ۋە كىتاب-ماتېرىيال قاتارلىقلارنى سەپلىشى لازىم ؛ مېيىپ ئوقۇغۇچىلار بىر قەدەر كۆپ ئادەتتىكى تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپلەر، ئوتتۇرا دەرىجىلىك كەسپىي ئوتتۇرا مەكتەپلەر ۋە ئالىي مەكتەپلەر ۋە مېيىپلار ئۈچۈن مۇلازىمەت قىلىدىغان بايلىق مەركىزى قۇرۇشى ، ئەمالار يېزىقىدىكى نۇسخا ئالغۇ ، ئاۋازلىق ئوقۇشلۇق ، ئاڭلاشقا ياردەم بېرىدىغان ئۈسكۈنىلارنى قاتارلىقلارنى سەپلىشى كېرەك .

　　سىنپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچىلارنى قوبۇل قىلغان مەكتەپلەر سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوقۇشتىن قېلىش نىسبىتىنى قاتتىق تىزگىنلەش كېرەك . ئوقۇش يېشىدىكى مېيىپ ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوقۇشتىن ۋاقتىنچە توختىشى قاتارلىق ئىشلارنى ناھىيە دەرىجىلىك مائارىپ مەمۇرىي تارمىقىغا مەلۇم قىلىپ تەستىقلىتىشى لازىم . ھەر دەرىجىلىك ھۆكۈمەتلەر مېيىپ بالىلارنىڭ 9 يىللىق مەجبۇرىيەت مائارىپىنى تاماملىشىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قلىش كېرەك . باشلانغۇچ مائارىپىنى تاماملىغان ھەمدە داۋاملىق ئۆرلەپ ئوقۇش ئېقتىدارى بار مېيىپ ئوقۇغۇچىلارنى ، شۇ جايدىكى مەجبۇرىي مائارىپ تارمىقى ئۇلارنىڭ ۋە ئاتا-ئانىسىنىڭ ئېھتىياجىغا ئاساسەن ، ئادەتتىكى ئوتتۇرا مەكتەپ ، ئالاھىدە مائارىپ مەكتىپى ياكى كەسپىي مەكتەپلەرگە داۋاملىق ئوقۇشقا ئورۇنلاشتۇرسا بولىدۇ. (مۇسا ئەخمەت تەرجىمىسى)

مەسئۇل مۇھەررىر : ھەبىبە